Logotipo gipuzkoakultura
2024ko martxoak 19, asteartea

Oñatiko unibertsitatearen Kaperako Errataula

Historia eta zaharberritzea
Aurkibidea ikusi
OÑATIKO UNIBERTSITATEKO ERRETULAREN
AZTERKETA HISTORIKO-ARTISTIKOA

Pedro Echeverria
  1. TESTUINGURU HISTORIKOA
    1. Avilako apezpikua, mezenas eta aholkulari
    2. Pietatearen erretaulari buruzko datu berriak
  2. SANCTI SPIRITUS IKASTETXEKO KAPERAKO ERRETAULA
    1. Dokumentu genesia. Egileak
    2. Traza, egitura eta apaindura. Erretaularen originaltasuna
    3. Estilo kontuak. Espresibismo eta manierismo juniarra
    4. Programa sakratua. Debozioak eta asmoak
    5. Errepertorio profanoa. Zaharkinak, groteskoak, bestioiak eta zaldiak
    6. Erromatar erako polikromia. Lehenbiziko groteskoak
OÑATIKO UNIBERTSITATEKO ERRETAULA ZAHARBERRITZEKO PROZESUA
Xabier Martiarena

Sarrera
ESKU-HARTZEA
  1. ERRETAULA EGITEKO TEKNIKA
    1. Arkitektura eskema
    2. Euskarria
      1. Egitura
      2. Eszenak
      3. Eskulturak
      4. Taulamenduak, kolomak, pilastrak eta horma-konkak
    3. Euskarriaren prestakuntza
      1. Oihala eta iztupa
      2. Prestakina
      3. Bola
    4. Polikromia edo geruza piktorikoa
      1. Urreztatua
        1. Ur-urreztaketa
        2. Urreztatzeko nahastura-berniza
      2. Zilarreztatzea
      3. Bismutoa
      4. Estofatua
        1. Urre gaineko esgrafiatua
        2. “Pintzeladura” edo urre gainean pintzelez eginiko pintura
        3. Zilar gaineko esgrafiatua
        4. Zilar gardendua
    5. Koloreak
      1. Kolore gardenak
      2. Kolore opakoak
      3. Haragi-koloreak
    6. Beste apaindura teknika batzuk
  2. ERRETAULAREN KONTSERBAZIO EGOERA
    1. Euskarria
      1. Xilofagoen erasoa
      2. Egitura
      3. Araldit
      4. Eszenen eta eskulturen egitura
      5. Iztupa
      6. Prestakina
      7. Aldaketak
    2. Polikromia
      1. Alderdi orokorrak
      2. Kolore opakoak
        1. Zuria
        2. Azurita
        3. Gorria
      3. Haragi-koloreak
      4. Urreztatua
      5. Zilarra
      6. Zilar gaineko gardenduak
        1. Laka gorria
        2. Anbar-marroia
        3. Berdea
      7. Bismutoa
      8. Zigilatuak
      9. Alterazioak
  3. ESKU-HARTZEA
    1. Euskarria
      1. Araldit
      2. Intsektuak akabatzea
      3. Egitura arkitektonikoaren berreraikuntza
    2. Polikromia
      1. Kolorea finkatzea
      2. Garbiketa
      3. Iztukatua
      4. Berregite kromatikoa
      5. Urrea birjartzea
    3. PDF: Erretaularen ezaugarri teknikoak
  4. ANALISI KIMIKOA
  5. GRAFIKOAK
    1. Erretaularen neurri orokorrak
    2. Zilarraren kokapena
    3. Zigilatuen kokapena
    4. Erretaula osatzerakoan erabilitako egurrak
    5. Estaien garapena
    6. Frisoetako erliebeen irudikapena
    7. Kontserbazio-egoeren eta erabilitako tekniken adibideak
    8. Hainbat zigilatu-ereduen kokapena
    9. Irudien jantzietan erabilitako zigilatu-eredu desberdinak
    10. Erretaularen horma-konken hondoetan eta irudien jantzietan erabilitako urre gaineko apaindura esgrafiatuak
    11. Erretaularen horma-konken hondoetan eta irudien jantzietan erabilitako zilar gaineko apaindura esgrafiatuak
    12. Erretaularen horma-konken hondoetan eta irudien jantzietan erabilitako metalezko xafla gaineko motiboak, pintzelez eginak

I. Erretaula egiteko teknika


4. Polikromia edo geruza piktorikoa

4.2 Zilarreztatzea

Unibertsitateko erretaulan zilarraren erabilera ugari-ugaria da. Garai hartako agirietan, “arropak urreztatzea eta zilarreztatzea” aipatzen da. Zilarra, funtsean, jantzien alderantzian erabiltzen zuten. Zilarra finkatzeko kola-ura erabiltzen zuten, urreztaketaren teknika bera erabiliz, eta zilarra txartatuta edo mate egon zitekeen. Sarritan zilarra kolore gardenez estaltzen zuten, esate baterako gorri, berde, urdin eta anbarrez, efektu metalizatua lortu asmoz; honela sortzen da korla izeneko teknika. Hala, asko erabili zuten teknika hau XVI. mendearen lehen erdialdean zehar 12 . Normalean zilarra babesen batez estaltzen zuten, zeren eta oso erraz hondatzen baitzen oxigenoaz eta hezetasunaz. Unibertsitateko erretaulan, zilarraren erabilerak bi mota erakusten dizkigu: zilar gardendua eta zilar estofatua. Zilar gardendua tuniken alderantzian erabiltzen da (anbar-gorrixka), kolometan eta landare elementuetan (berdea), animalietan (urdina) eta abarretan, eta zilar estofatua, berriz, jantzietan. Eta esan dezakegu zilar gardendua esgrafiatua baino hobeto mantendu dela; izan ere hau, babesik gabe egotean, belztu egin da kasu gehien-gehienetan.

Zilarreztatzea: 2. estaiko frisoko zilarra.Zilarreztatzea: 2. estaiko frisoko zilarra.
Zilarreztatzea: Zilar gaineko esgrafiatua,
San Anton. Zilarreztatzea: Zilar gaineko esgrafiatua, San Anton.

12 HAINBAT EGILE: I supporti nelle arte pittoriche: storia, técnica, restauro. A cura Corrado Maltese. Edic. Mursia, Milano,1990. Cristiano Ottavi. 272-3. orr. Luccaren Eskuizkribua edo “Composiciones ad tingenda” aipatzen du. Anonimoa. (ms.bibli. Capitolare di Lucca 490,VIIIsec); honetan bi errezeta jasotzen dira: “De tinctio petalorum” eta “De inductio exorationes”, azafraiaz eta orpimentez nahasturiko olio-berniz nahastu baten erabilera aipatzen dutenak, metalezko orriei kolorea emateko.


Licencia Creative Commons. Pulse aquí para leerla
2009 Kultura, Gazteria eta Kirol Departamentua - Gipuzkoako Foru Aldundia
Para conectar con nosotros mediante skype pulse aquí
Logotipo Gipuzkoa.net. Pulsar para ir a la página de Gipuzkoa.net