Logotipo gipuzkoakultura
2024ko martxoak 19, asteartea

Oñatiko unibertsitatearen Kaperako Errataula

Historia eta zaharberritzea
Aurkibidea ikusi
OÑATIKO UNIBERTSITATEKO ERRETULAREN
AZTERKETA HISTORIKO-ARTISTIKOA

Pedro Echeverria
  1. TESTUINGURU HISTORIKOA
    1. Avilako apezpikua, mezenas eta aholkulari
    2. Pietatearen erretaulari buruzko datu berriak
  2. SANCTI SPIRITUS IKASTETXEKO KAPERAKO ERRETAULA
    1. Dokumentu genesia. Egileak
    2. Traza, egitura eta apaindura. Erretaularen originaltasuna
    3. Estilo kontuak. Espresibismo eta manierismo juniarra
    4. Programa sakratua. Debozioak eta asmoak
    5. Errepertorio profanoa. Zaharkinak, groteskoak, bestioiak eta zaldiak
    6. Erromatar erako polikromia. Lehenbiziko groteskoak
OÑATIKO UNIBERTSITATEKO ERRETAULA ZAHARBERRITZEKO PROZESUA
Xabier Martiarena

Sarrera
ESKU-HARTZEA
  1. ERRETAULA EGITEKO TEKNIKA
    1. Arkitektura eskema
    2. Euskarria
      1. Egitura
      2. Eszenak
      3. Eskulturak
      4. Taulamenduak, kolomak, pilastrak eta horma-konkak
    3. Euskarriaren prestakuntza
      1. Oihala eta iztupa
      2. Prestakina
      3. Bola
    4. Polikromia edo geruza piktorikoa
      1. Urreztatua
        1. Ur-urreztaketa
        2. Urreztatzeko nahastura-berniza
      2. Zilarreztatzea
      3. Bismutoa
      4. Estofatua
        1. Urre gaineko esgrafiatua
        2. “Pintzeladura” edo urre gainean pintzelez eginiko pintura
        3. Zilar gaineko esgrafiatua
        4. Zilar gardendua
    5. Koloreak
      1. Kolore gardenak
      2. Kolore opakoak
      3. Haragi-koloreak
    6. Beste apaindura teknika batzuk
  2. ERRETAULAREN KONTSERBAZIO EGOERA
    1. Euskarria
      1. Xilofagoen erasoa
      2. Egitura
      3. Araldit
      4. Eszenen eta eskulturen egitura
      5. Iztupa
      6. Prestakina
      7. Aldaketak
    2. Polikromia
      1. Alderdi orokorrak
      2. Kolore opakoak
        1. Zuria
        2. Azurita
        3. Gorria
      3. Haragi-koloreak
      4. Urreztatua
      5. Zilarra
      6. Zilar gaineko gardenduak
        1. Laka gorria
        2. Anbar-marroia
        3. Berdea
      7. Bismutoa
      8. Zigilatuak
      9. Alterazioak
  3. ESKU-HARTZEA
    1. Euskarria
      1. Araldit
      2. Intsektuak akabatzea
      3. Egitura arkitektonikoaren berreraikuntza
    2. Polikromia
      1. Kolorea finkatzea
      2. Garbiketa
      3. Iztukatua
      4. Berregite kromatikoa
      5. Urrea birjartzea
    3. PDF: Erretaularen ezaugarri teknikoak
  4. ANALISI KIMIKOA
  5. GRAFIKOAK
    1. Erretaularen neurri orokorrak
    2. Zilarraren kokapena
    3. Zigilatuen kokapena
    4. Erretaula osatzerakoan erabilitako egurrak
    5. Estaien garapena
    6. Frisoetako erliebeen irudikapena
    7. Kontserbazio-egoeren eta erabilitako tekniken adibideak
    8. Hainbat zigilatu-ereduen kokapena
    9. Irudien jantzietan erabilitako zigilatu-eredu desberdinak
    10. Erretaularen horma-konken hondoetan eta irudien jantzietan erabilitako urre gaineko apaindura esgrafiatuak
    11. Erretaularen horma-konken hondoetan eta irudien jantzietan erabilitako zilar gaineko apaindura esgrafiatuak
    12. Erretaularen horma-konken hondoetan eta irudien jantzietan erabilitako metalezko xafla gaineko motiboak, pintzelez eginak

I. Erretaula egiteko teknika


1. Arkitektura eskema

Erretaulak hainbat eszenaz tailatutako banku barren bat, hiru estai eta bi gorputzeko atiko bat ditu. Bertikalean, hiru kale eta lau kalearte ditu. Hirugarren gorputzetik gora erretaula estuago egiten da, eta hiru kale eta bi kaleartez jarraitzen du. Kale nagusietan mukulu biribileko eskulturak daude, eta kalearteetan, berriz, altuerliebe gisa eginiko eszenak. Atikoan, profeten eta Aita Betierekoaren imajinak mukulu biribilekoak dira.

Arkitektura eskemaArkitektura eskema
Erretaulako grafikoa.
Erretaula eraikitzeko
erabilitako zur motak. Erretaulako grafikoa. Erretaula eraikitzeko erabilitako zur motak.

Eskulturen eta erliebeen etxeak laukizuzenak dira, goiko txanga duten maskorrek arku erdi gisakoa egiten diete, eta grotesko edo hostapainezko apaindura duten pilastrek, berriz, markoa. Hauen neurriak handitu egiten dira, altura ere handitu ahala. Kale nagusiek plano aurreratuagoa hartzen dute, fugan inolaz ere kalearteekiko, eta grotesko motiboez jori apaindutako kolomak dituzte marko gisa lehen estaian, balaustre gisakoak berriz besteetan; koloma hauek kanporantz ateratako arkitrabeen sostengua dira. Bankua harrizko zokalo baten gainean oinarritzen da. Erdiko kaleak beste guztiak baino neurri handiagoak ditu, eta San Migelen eta Mariaren Jasokundearen irudiak, mukulu biribilekoak, espaziorantz abiatzen dira, horma-konketatik atera egiten dira eta. Estaien arteko bereizketarako, jori apaindutako taulamenduak daude; lehenbiziko biek erliebez eginiko eszena mitologikoak eta fantastikoak dauzkate, hirugarren estaian, berriz, bolumena irabazten joateko, pertsona-buruez, animaliez eta girlandez apaintzen da, eta laugarrenean, mukulu biribileko kerubin-buruen irudiez. Erretaularen estutze hori putti eusle batzuen bidez amaitzen da, horiek apezpikuaren armarriari eta fruta-otar batzuei eusten baitiete, erliebeak dituzten kiribiltzar batzuen aurrean; hauen ostean garaipen-arku handi bat, eta honetan profeten horma-konkak, apezpikuaren armarria eta Aita Betierekoa.


Licencia Creative Commons. Pulse aquí para leerla
2009 Kultura, Gazteria eta Kirol Departamentua - Gipuzkoako Foru Aldundia
Para conectar con nosotros mediante skype pulse aquí
Logotipo Gipuzkoa.net. Pulsar para ir a la página de Gipuzkoa.net